telefon:
506 625 430
czynna
7.01 – 10–14, 15–19, 8.01 - 11:30–15:30, 17–18, 9.01 - 9:30–13:30, 17–18
tel/fax:
od poniedziałku do piątku w godzinach 9 - 16, tel. 504 856 500, 12 619 87 22
e-mail:
Vjesnik - 9.05.2011
Polscy śpiewacy rozsławiają Chorwacką Mszę
Koncert: Chór Mieszany Filharmonii im. Karola Szymanowskiego z Krakowa wraz ze solistami, pod dyrekcją dyrygenta Vladimira Kranjčevića, mistrzowsko wykonał Chorwacką Mszę Borisa Papandopulo.
Bycie świadkiem międzynarodowej afirmacji dzieł chorwackich twórców jest niebywałą przyjemnością. Takie zainteresowanie Chorwacką Mszą (w d-molu, op. 86 na chór mieszany, sopran, alt, tenor i baryton solo a cappela), dziełem jednego z chorwackich najznakomitszych i najbardziej płodnych kompozytorów dwudziestego wieku, Borisa Papandopulo (1906-1991 r.), pokazał Chór Mieszany Filharmonii im. Karola Szymanowskiego z Krakowa, który w dniu 16 stycznia br., pod batutą dyrygenta Vladimira Kranjčevića, przedstawił ten wspaniały utwór wokalny krakowskiej publice. Na szczęście, zaistniała możliwość wystąpienia polskich śpiewaków i w Zagrzebiu, w związku z czym, w dniu 7 maja 2011 r., w ramach Festiwalu św. Marka, w kościele św. Katarzyny, ponownie została wykonana Chorwacka Msza. Przeżycie duchowe było nadzwyczajne, goście z Krakowa wywołali ogromny zachwyt swoim całkowitym oddaniem się w wykonywaniu zadanego dzieła.
Premiera Chorwackiej Mszy Borisa Papandopulo odbyła się w dniu 1 kwietnia 1942 r., w wykonaniu Chorwackiego Towarzystwa Wokalnego „Kolo” pod batutą samego autora (i wieloletniego dyrygenta), który swoje dzieło z 1939 r. poświęcił temu Towarzystwu z okazji 80 rocznicy jego istnienia.
W ostatnich latach Chorwacka Msza była wykonywana, przede wszystkim, przez Chór Akademicki „Ivan Goran Kovačić”. Kryterium doskonałego wykonania Mszy było nagranie na płycie kompaktowej z 1983 r., kiedy to w kościele św. Katarzyny, również pod batutą Vladimira Kranjčevića, dzieło zostało wykonane prze sopranistkę Nadę Ruždjak, alt Mariję Klasić, tenora Zrinka Sočo i baryton Vladimira Ruždjaka. Chorwacką Mszę Papandopulo skomponował według tekstu liturgii mszalnej i składa się z sześciu części: Panie, zmiłuj się (Kyrie), Chwała (Gloria), Wierzę (Credo), Święty (Sanctus), Błogosławiony (Benedictus), Baranku Boży (Agnus Dei).
Przy okazji premiery sam Papandopulo napisał: „Podstawowy wątek mojej Chorwackiej mszy jest głęboko religijny i poważny, co wynika już s samej tonacji muzyki (d-mol). Ta tonacja, oprócz małych wyjątków, konsekwentnie przewija się przez cały utwór. Panie zmiłuj się, Błogosławiony i Baranku Boży, są spokojnymi, lirycznymi częściami, a Chwała i Święty mają charakter hymnu, są pogodne, z mnóstwo wzlotów, jednym słowem, pełne optymizmu. Tutaj muzyka stara się dźwiękami opisać sens słów. Dotyczy to szczególnie Ukrzyżowanego, w którym ponad ostinato basów górują śmiałe zestawienia akordów pozostałej części chóru i solistów. Cały ten akt muzyczny przedstawia, jakby w marszu pogrzebowym, drogę, cierpienie i śmierć Jezusa na Golgocie..”.
Gorliwość modlitwy, którą rozpoczyna się Chorwacka Msza, jak i całe dzieło, wokalnie bardzo trudne, kontrasty bogatych, błyskotliwych solo, kwartet solistyczny i całkowity udział chóru w kompleksowo harmonijnym i muzycznie ułożonym dziele, muzycznie uświetnili goście z Krakowa, śpiewając zdecydowanie, z godnością i zdyscyplinowaniem. Należy pochwalić doskonałą dykcję i wyraźne rozumienie tekstu w języku chorwackim oraz siłę ekspresji w śpiewie siedemdziesięciu członków chóru i do granic zaangażowanych solistów. Sopranistka Beata Karczmiarz-Kulka, głosem pełnym z błyskotliwych wyżyn wspaniałej impostacji; alt Ewy Marcinec, której głęboki głos osiąga wyraźnie zaakcentowaną dźwięczność; tenor Józef Dwojak, śpiewak o wyraźnej wiarygodności solistycznej i baryton Leszek Skrla, który szczyt możliwości barytona pokazał w ostatniej części Baranku Boży, potwierdzili szczery zachwyt dziełem Papandopulo, w którego wykonanie wnieśli całe swoje umiejętności głosowe. Jeśli chodzi o interpretację chóru, zauważalne było doskonałe przygotowanie które, na pierwszym miejscu, było zasługą chórmistrza pani Teresy Majki-Pacanek.
Dyrygent Vladimir Kranjčević, dzięki swemu ogromnemu doświadczeniu kierowania chórem, wyśmienicie potwierdził umiejętność znajdowania się wokali w zawiłych fragmentach wycieniowanego wykonania utworu, charakterystycznego dla Papandopulo, malarstwa muzycznego. W sumie, dzięki głosom polskich śpiewaków, Chorwacką Mszę mogliśmy przeżyć w jej całkowitym kompozytorskim geniuszu i mistycyzmie jej treści. I jest to szczególny powód do wdzięczności, która należy okazać wszystkim wykonawcom, których w przekonaniu o wielkiej wartości partytury Papandopulo, Chorwacką Mszę rozsławiają na arenie międzynarodowej.
Dlatego Chór Mieszany Filharmonii im. Karola Szymanowskiego z Krakowa pod dyrekcją Pawła Przytockiego warto będzie ponownie posłuchać i na ich drugim koncercie, w ramach Festiwalu św. Marka, w Katedrze w dniu 9 maja, na którym przedstawi dzieła polskich mistrzów Henryka Mikołaja Góreckiego (1933-2010 r.) i Karola Szymanowskiego (1882-1937 r.).
© Filharmonia Krakowska 2010