telefon:
506 625 430
czynna
7.01 – 10–14, 15–19, 8.01 - 11:30–15:30, 17–18, 9.01 - 9:30–13:30, 17–18
tel/fax:
od poniedziałku do piątku w godzinach 9 - 16, tel. 504 856 500, 12 619 87 22
e-mail:
LATO W FILHARMONII
powiększ
wykonawcy:
Z orkiestrą na Ty
Orkiestra Filharmonii Krakowskiej
Tomasz Chmiel – dyrygent
repertuar:
Benjamin Britten – Wariacje i fuga na temat Purcella op. 34, czyli Przewodnik po orkiestrze dla młodych melomanów
Maurice Ravel – Alborada del gracioso, Bolero
Koń jaki jest każdy widzi… Na pozór tak właśnie można by skwitować próbę opowiedzenia o orkiestrze komuś, kto właśnie przyszedł na koncert symfoniczny, Oczywiście, najlepszym sposobem na zapoznanie się z główną bohaterką dzisiejszego wieczoru, czyli orkiestrą właśnie, jest jej posłuchanie. Jednak, żeby „przejść z nią na ty”, trzeba czegoś więcej.
Przede wszystkim warto wiedzieć, że orkiestra, jak to kobieta, zmienną jest. Pomijając już fakt, że istnieją jej różne rodzaje (np. kameralna, smyczkowa, dęta), to już sama orkiestra symfoniczna, czyli ta, której najczęściej słuchamy w filharmonii, ma różne oblicza. Dokładny skład orkiestry zależy od wykonywanego repertuaru, a jej liczebność waha się w przybliżeniu między 70 a 120 muzykami. Istnieje jednak pewien podstawowy „szkielet”, który wykształcił się w epoce klasycyzmu. Orkiestra symfoniczna składa się więc z 4 grup instrumentów: smyczkowych, dętych drewnianych, dętych blaszanych oraz perkusyjnych. Na grupę smyczków, najliczniejszą i najbardziej esencjonalną dla muzyki symfonicznej, składają się skrzypce I, II, altówki, wiolonczele i kontrabasy. Ten tzw. kwintet zajmuje miejsce z przodu estrady, przed instrumentami, które w innym wypadku mogłyby zagłuszyć ich brzmienie. Znacznie głośniejsze od smyczków instrumenty dęte drewniane (flety, oboje, klarnety, fagoty), a szczególnie blaszane (trąbki, rogi, puzony, a także tuba) zajmują więc miejsce za kwintetem. Z reguły występują w podwójnej obsadzie, a każdy z muzyków gra swoją oddzielną partię, w przeciwieństwie do grających unisono (czyli te same dźwięki równocześnie) np. 16 skrzypiec. Dzieje się tak, ponieważ instrumenty dęte mają z reguły 2 funkcje – bądź to dobarwiają partie instrumentów smyczkowych, bądź powierzane im są solówki, w których kwintet schodzi do roli akompaniamentu. Z najdalszej części estrady dochodzą do słuchaczy dźwięki różnych instrumentów perkusyjnych, a przede wszystkich niezbędnych dla utworu symfonicznego kotłów, wspierających zespół nie tylko w warstwie rytmicznej, ale także harmonicznej. Czasem do tych czterech grup dołączają jeszcze instrumenty klawiszowe takie jak fortepian czy czelesta, a nierzadkim gościem orkiestry jest też harfa.
Ten krótki opis stanowi tylko zarys wiedzy na temat orkiestry, ale powinien wystarczyć, żeby pokusić się o przejście z nią na ty... A więc, Drodzy Melomani, zapoznajcie się z nią bliżej!
Barbara Kalicińska
Tomasz CHMIEL – dyrygent, pianista, aranżer, producent muzyczny. W latach 1989–1996 studiował w Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie dyrygentury Jerzego Katlewicza oraz klasie fortepianu Marka Koziaka, kończąc oba kierunki z wyróżnieniem.
Dwukrotny stypendysta Ministerstwa Kultury i Sztuki (1992/93 i 1993/94), w 1995 roku otrzymał Stypendium Twórcze Miasta Krakowa. Rok później uczestniczył w The Annaghmakerrig Sinfonia Summer School w Południowej Irlandii. Laureat I nagrody w I Ogólnopolskim Przeglądzie Młodych Dyrygentów im. W. Lutosławskiego w Białymstoku (1994). Wielokrotnie brał udział w prowadzonych przez Helmutha Rillinga seminariach Akademii Bachowskiej w Stuttgarcie, a także w kursach mistrzowskich w Salzburgu i Południowej Irlandii.
Współpracuje z Operą Krakowską, Teatrem Muzycznym w Lublinie i Operą Kameralną w Krakowie. Prowadził liczne koncerty w kraju (m.in. z orkiestrami Filharmonii Krakowskiej, Rzeszowskiej, Szczecińskiej, Białostockiej, Łódzkiej, z Toruńską Orkiestrą Kameralną) oraz poza jego granicami, m.in. z Orkiestrą Filharmonii Częstochowskiej (Szwecja, Korea Południowa). Jest dyrygentem Krakowskiej Młodej Filharmonii, z którą odbył tournée po Holandii, Francji, Belgii, Niemczech.
Szczególną uwagę poświęca muzyce polskiej. Opracował z rękopisu i wykonał zapomnianą I Symfonię Artura Malawskiego. Zinstrumentował na orkiestrę symfoniczną cykle pieśni Chopina, Karłowicza, polskie piosenki przedwojenne, pieśni patriotyczne, kolędy, opracował wykonawczo Koncert fortepianowy T. Leszetyckiego (większość utworów została nagrana i wydana na płytach). Na potrzeby orkiestr kameralnych opracował opery: Don Pasquale i Napój miłosny Donizettiego, Torreador Adama, Krakowiacy i górale Stefaniego, Spiskowcy Schuberta, operetki Wesoła wdówka Lehára. Dokonuje także aranżacji muzyki filmowej.
Związany zawodowo z macierzystą uczelnią, w roku 2013 uzyskał tytuł doktora habilitowanego.
Wersja do druku
© Filharmonia Krakowska 2010