KONCERT ORATORYJNY

Roland BADER urodził się w 1938 w Wangen (Południowe Niemcy). Studiował w Hochschule für Musik w Stuttgarcie grę na fortepianie, organach i altówce oraz kompozycję. Był dyrygentem orkiestry operowo-filharmonicznej w Oberhausen (Zachodnie Niemcy). Już wówczas rozpoczął pracę pedagogiczną. W 1974 roku został powołany na stanowisko kapelmistrza w Katedrze Św. Jadwigi w Berlinie. Równolegle podjął działalność jako dyrygent orkiestrowy z zespołami niemieckimi, koncertując w Melbourne i Sydney, Maastricht, Edmonton (Kanada), Hadze, Tokio i Seulu. Począwszy od roku 1974 dyrygował Orkiestrą Filharmonii Berlińskiej, prowadząc piętnaście programów koncertowych. W latach 1984–86 był dyrygentem gościnnym Festiwalu Salzburskiego. W roku 1991 Roland Bader objął stanowisko pierwszego dyrygenta Orkiestry Filharmonii Krakowskiej, a następnie do roku 2008 był jej dyrygentem gościnnym. W latach 1993–2008 dyrygował tą orkiestrą podczas 140 koncertów w ramach tournée po Niemczech i Szwajcarii, natomiast z mniejszym składem artystów tej orkiestry, wykonał około 100 koncertów podczas tournée w Japonii i Korei. Ponadto z Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej Roland Bader zrealizował ponad 15 albumów CD z muzyką takich kompozytorów jak: Moniuszko, Bacewicz, Paderewski, Latoszyński, Beethoven, Haydn, Nicolai, Bruch, Wetz, Castelnuovo-Tedesco, Rodrigo i in. W latach 1988–2008 był profesorem Akademii Muzycznej w Tokio, a w roku 1989 otrzymał tytuł profesora honoris causa na Interamerican University of Humanistic Studies.
Roland Bader jest także członkiem międzynarodowej organizacji Rotary International.
 

Repertuar, który usłyszymy podczas koncertów oratoryjnych jest wyjątkowy, bowiem nieczęsto mamy okazję posłuchać utworów religijnych, autorstwa kompozytorów, którzy całe swoje życie twórcze poświęcili gatunkowi opery. A do takich należą bez wątpienia dwaj operowi giganci - Giuseppe Verdi i Giacomo Puccini, których opery na afiszu posiada każdy szanujący się teatr operowy na świecie. Tym większa okazja usłyszeć ich kompozycje stworzone nie z myślą o operze.

Obok Messa da Requiem, Pater noster na pięciogłosowy chór i Ave Maria na sopran i orkiestrę smyczkową (oba do tekstów Dantego), do utworów religijnych Verdiego należą również Quattro pezzi sacri (Cztery utwory religijne), które powstawały w różnym czasie. Do czteroczęściowego cyklu wydanego w 1898 roku w Mediolanie przez Ricordiego należą Ave Maria na cztery głosy (do tekstu łacińskiego), Stabat Mater na chór czterogłosowy i orkiestrę, Laudi alla Vergine Maria na cztery głosy oraz Te Deum, na cztery głosy, podwójny chór i orkiestrę. Quattro pezzi sacri (bez Ave Maria) zostały wykonane 7 kwietnia 1898 roku podczas koncertu w Operze Paryskiej pod batutą Paula Taffanela. Z powodu choroby Verdiego, przygotowaniem dzieła zajął się zaprzyjaźniony z nim Arrigo Boito. Rzadko wykonywane Laudi alla Vergine Maria to kompozycja a cappella przeznaczona na cztery żeńskie głosy solowe. Verdi wykorzystuje w niej tekst z Raju z Boskiej komedii Dantego. To właśnie ten utwór o dość surowym charakterze i nawiązaniach do muzyki renesansu, spodobał się w Paryżu najbardziej. Quattro pezzi sacri (ponownie bez Ave Maria) wykonano następnie w ojczyźnie Verdiego – 26 maja 1898 roku w Turynie, tym razem pod batutą młodego i świetnie zapowiadającego się dyrygenta – Artura Toscaniniego.

Młodzieńcza Msza As-dur na chór i orkiestrę (Messa di Gloria) Giacoma Pucciniego pochodzi z 1880 roku. Kompozycja ta przez długi czas była zapomniana i ujrzała światło dzienne dopiero w 1956 roku, kiedy została wydana drukiem. Choć przeznaczona do użytku liturgicznego, bliższa jest jednak w swym wyrazie muzyce teatralnej, przywołując dzieła religijne Gioacchina Rossiniego i Giuseppe Verdiego. W swych późniejszych operach Puccini niejednokrotnie będzie sięgał po motywy właśnie ze swojej Mszy. Część Kyrie włączy do sceny kościelnej I aktu opery Edgar (1892), zaś Agnus Dei wykorzysta w II akcie opery Manon Lescaut (1893) jako madrygał.

Mateusz Borkowski