MOZAIKI MUZYCZNE - W romantycznym nastroju

Orkiestra Filharmonii Krakowskiej
Paweł Wajrak – skrzypce, prowadzenie
Michał Poniżnik – klarnet

Sławomir Zubrzycki - słowo

repertuar:

Mieczysław Karłowicz – Serenada na smyczki op. 2
Carl Maria von Weber – Concertino na klarnet Es-dur op. 26
Edward Grieg – Suita Z czasów Holberga na orkiestrę smyczkową op. 40

Romantyzm niejedno ma imię. Chociaż wszystkie trzy utwory z programu koncertu zaliczamy do epoki romantyzmu, ukazują nam one zupełnie różne oblicza muzyki tego okresu – od wirtuozowskiego stylu brillant, przez stylizacje muzyki dawnej po niezwykle emocjonalną muzykę końca XIX wieku.

Działający na przełomie XIX i XX wieku Mieczysław Karłowicz to jedna z najwybitniejszych postaci w historii muzyki polskiej. Najważniejsze miejsce w jego twórczości zajmuje 6 poematów symfonicznych, ale wielką popularnością cieszy się też Koncert skrzypcowy A-dur, a także szereg pieśni na głos z fortepianem. Choć żył zaledwie 32 lata, zasłużył sobie na miano ojca polskiej nowoczesnej muzyki symfonicznej. Wykorzystując zdobycze harmoniczne, instrumentacyjne i brzmieniowe Richarda Wagnera i Richarda Straussa, stworzył swój własny, indywidualny styl. Jego muzykę cechuje głęboka emocjonalność, liryzm i dramatyzm. Słychać w niej zadumę nad ludzkim losem, nad jego samotnością i tragizmem. Serenada na smyczki (1897) to dzieło bardzo młodego, bo 21-letniego kompozytora. Nie ma w nim jeszcze owego tragizmu późniejszych dzieł, jest jednak tak charakterystyczny dla Karłowicza liryzm.

W zupełnie odmienny nastrój wprowadza słuchacza Concertino na klarnet Carla Marii von Webera (1811). Utwór zbudowany jest w oparciu o formę tematu z wariacjami, poprzedzonego introdukcją. Objawiają się w nim dwa niezwykle istotne dla muzyki romantyzmu zjawiska – z jednej strony głęboka emocjonalność, zwracająca uwagę szczególnie w nastrojowej introdukcji czy przepięknych kantylenach; z drugiej – spektakularna wirtuozeria. Concertino wyraźnie nawiązuje do popularnego w pierwszych dekadach XIX wieku stylu brilliant, który jednak w rękach tak znakomitego, wrażliwego kompozytora staje się tu czymś więcej niż pustym popisem i solowym fajerwerkiem.

W kompletnie inny muzyczny świat przenosi nas ostatni z utworów – Suita "Z czasów Holberga" Edwarda Griega (1884). Utwór powstał z okazji obchodzonego hucznie w krajach skandynawskich jubileuszu 200-lecia urodzin dramatopisarza Ludviga Holberga i w związku z tym nawiązuje do muzyki baroku. W 5-częściowym cyklu słychać echa muzyki Bacha i Haendla, ale też Scarlattiego, Couperina czy Rameau, nie ma tu jednak dosłownych cytatów. Suita została napisana początkowo na fortepian, jednak jej entuzjastyczne przyjęcie podczas prawykonania skłoniło kompozytora do opracowania jej na orkiestrę smyczkową.

Barbara Kalicińska

Wersja do druku

Tworzenie stron - Fabryka Stron Internetowych Sp. z o.o. CMS - FSite