MARATON ORGANOWY

Koncert poświęcony pamięci zmarłego 15 października br. Mariana Machury, wybitnego znawcy chorału gregoriańskiego, kompozytora, organisty i wychowawcy pokoleń muzyków oraz duchownych w Archidiecezji Krakowskiej.

Profesor Marian Machura był wieloletnim kierownikiem Archidiecezjalnego Studium Organistowskiego i Sekcji Muzyki Instytutu Liturgicznego Papieskiej Akademii Teologicznej. Od 1956 roku był organistą w opactwie Benedyktynów w Tyńcu, dwukrotnie grał też podczas mszy odprawianej przez papieża Jana Pawła II na krakowskich Błoniach. Odznaczony papieskim medalem Pro Ecclesia et Pontifice oraz orderem św. Sylwestra.

11 grudnia 1991 roku w pożarze stanęła Sala Koncertowa krakowskiej Filharmonii. „Na pierwszą wiadomość podaną przez Radio RMF, a podchwyconą potem przez inne rozgłośnie działające na terenie Krakowa, na ratunek Filharmonii ruszył kto tylko mógł. W gęstym dymie na rękach wynoszono z zagrożonej ogniem estrady fortepiany, z płonącego zaplecza ratowano instrumenty i nuty. Krakowianie dostarczali latarek (światło zostało wyłączone) i gorących napojów, wszak panował jedenastostopniowy mróz. […] Straty spowodowane najprawdopodobniej czyjąś bezmyślnością (w dochodzeniu wykluczono umyślne podpalenie), machinalnym położeniem niedopałka w nieodpowiednim miejscu, były jednak ogromne. Spłonęły m.in. harfy, kontrabasy i chluba Filharmonii – nowe organy, które miały służyć krakowianom przez najbliższe sto lat¹– te dramatyczne wydarzenia przypomina w swej książce Anna Woźniakowska. Ruszyła akcja „Artyści polscy na odbudowę Filharmonii”, wsparta przez zagraniczne polonijne środowiska oraz muzyków zagranicznych. W tych jakże trudnych chwilach w sposób szczególny doszła do głosu integrująca siła muzyki: wszyscy czuli się wtedy „filharmonikami”. Rok trwała odbudowa ze zgliszcz: koncert otwarcia odnowionej Sali Filharmonii odbył się 28 maja 1992 roku. W miejscu pochłoniętych przez pożar organów stanął w roku 1996 nowy instrument, wybudowany  przez firmę Johannes Klais Orgelbau z Bonn. Dumnie zdobi wnętrze, będąc „świadkiem” tworzonej dalej historii, historii jakże potrzebnej człowiekowi XXI wieku, bronią humanistyki i pomagając w utrwalaniu kanonu piękna, a także w poszukiwaniu jego nowego oblicza.    

Małgorzata Janicka Słysz

Fragment tekstu opublikowanego w książce "Filharmonia to ludzie. 1945 - 2015. Rozmowy o Filharmonii", wydanej z okazji 70. rocznicy inauguracji działalności Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.