KONCERT SYMFONICZNY

Robert LAKATOS rozpoczął naukę gry na skrzypcach jako siedmiolatek w rodzinnym Nowym Sadzie (Serbia), a jego pierwszym mentorem był ojciec Imre Lakatos. Będąc najmłodszym w historii studentem w klasie skrzypiec Akademii Sztuk w Nowym Sadzie, Lakatos ukończył studia pierwszego i drugiego stopnia pod kierunkiem uznanego pedagoga, Dejana Mihailovica. Następnie kontynuował swoją edukację na Uniwersytecie Artystycznym w Zurychu (ZHdK) pod kierunkiem profesora Rudolfa Koelmana, zdobywając tam stypendium dla wybitnie uzdolnionych muzyków ufundowane przez szwajcarską fundację Lyra. Lakatos brał udział w kursach i klasach mistrzowskich prowadzonych przez światowej sławy skrzypków, takich jak Shlomo Minz czy Itzhak Rashkovsky (w ośrodku muzycznym Keshet Eilon w Izraelu), Aaron Rosand (w ramach nowojorskiego Summit Music Festival), a także Pavel Vernikov i Roman Simovic. Obecnie studiuje pod kierunkiem Juliana Rachlina w Konserwatorium Wiedeńskim. Wśród licznych nagród pierwszych i specjalnych, które Robert Lakatos zdobył w rozmaitych krajowych i międzynarodowych konkursach, na szczególną uwagę zasługują główne nagrody wywalczone podczas następujących międzynarodowych konkursów: Pablo Sarasate (Pampeluna, Hiszpania, 2015), Mary Smart Concerto Competition (Nowy Jork, 2013), Societe Generale Serbia (Belgrad, 2009). Warto wspomnieć także o drugich miejscach w konkursach takich jak Jeunesses Musicales Romania (Bukareszt, 2012) czy Andrea Postacchini (Fermo, Włochy, 2012). Robert Lakatos rozwija swoją karierę koncertową solisty i muzyka kameralnego, występując jako solista z licznymi zespołami orkiestrowymi w Europie, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Artysta ma też w swoim dorobku nagrania dla krajowych i zagranicznych stacji radiowych i telewizyjnych. Został też nagrodzony jako Najlepszy Młody Artysta przez Autonomiczną Prowincję Wojwodiny (2006) i Akademię Sztuk i Nauk Wojwodiny. Lakatos piastuje stanowisko profesora nadzwyczajnego w klasie skrzypiec Akademii Sztuk w Nowym Sadzie. Gra na skrzypcach z pracowni Svetozara Bogdanoskiego smyczkiem wykonanym przez Vladimira Radosavljevica.

Irena CZUBEK-DAVIDSON – absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie uzyskała dyplom z wyróżnieniem w klasie harfy prof. Bogumiły Lutak-Modrinić. Edukację muzyczną kontynuowała pod kierunkiem prof. Bogumiły Lutak-Modrinić na studiach podyplomowych w ww. Akademii. Swój warsztat muzyczny doskonaliła biorąc czynny udział w kursach mistrzowskich Susan Mildonian, na III Harp Symposium w Amsterdamie oraz w I Dniach Harfy w Warszawie. Dokonała prawykonania i rejestracji utworów na harfę m.in. dla Związku Kompozytorów Krakowskich. Brała udział w nagrywaniu programów edukacyjnych dla dzieci w Telewizji Krakowskiej. Jako kameralistka współpracuje z wieloma zespołami instrumentalnymi i wokalnymi w Polsce i za granicą. Była współorganizatorem i solistką Sympozjum Harfowego organizowanego przez Akademię Muzyczną w Krakowie. Jest współzałożycielką niezwykłego tria Celtic Triangle (sopran, dudy szkockie, harfa  haczykowa) wykonującego muzykę szkocką i celtycką. W 2014 uzyskała stopień doktora w dyscyplinie artystycznej instrumentalistyka. Od roku 2002 pracuje jako harfistka Orkiestry Filharmonii Krakowskiej oraz asystentka na swej macierzystej uczelni.

Antoni WIT - dyrygent honorowy Filharmonii Krakowskiej oraz dyrektor artystyczny Orquesta Sinfónica de Navarra w Pampelunie (przez poprzednie trzy sezony był tam pierwszym gościnnym dyrygentem). Wcześniej kierował zespołami: Filharmonii Pomorskiej (1974–77), Orkiestry i Chóru Polskiego Radia i TV w Krakowie (1977–83), Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach (1983–2000), Orquesta Filarmónica de Gran Canaria (1987–92). W latach 2002–2013 sprawował funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Narodowej w Warszawie.
W ciągu swej działalności w Filharmonii Narodowej poprowadził z jej zespołami ponad 450 koncertów (w tym 215 za granicą), nagrał ponad 50 płyt CD (w tym niemal 40 dla NAXOS). Studiował dyrygenturę u Henryka Czyża w PWSM w Krakowie, ukończył również studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Działalność zawodową rozpoczął jako asystent Witolda Rowickiego w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Po otrzymaniu II nagrody na Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. Herberta von Karajana w Berlinie w 1971 roku został asystentem patrona konkursu. Występował niemal we wszystkich ośrodkach muzycznych Europy, Azji, Australii i obu Ameryk. Dyrygował m.in.: Berliner Philharmoniker, Staatskapelle Dresden, Tonhalle-Orchester Zürich, Royal Philharmonic, Philharmonia Orchestra, BBC Symphony Orchestra, Orchestre Symphonique de Montréal, Orchestra dell’Accademia di Santa Cecilia, Orchestre de la Suisse Romande, NHK Symphony Orchestra/Tokyo, Filharmonią Petersburską. W maju 2009, wraz z Orkiestrą Symfoniczną Radia Czeskiego, zainaugurował 64. Festiwal Praska Wiosna. W ostatnich sezonach prowadził m.in. orkiestry La Scali w Mediolanie, Budapest Festival Orchestra, Santa Cecilia w Rzymie, Petrobras (Rio de Janeiro), Duisburger Philharmoniker, Berner Symphoniker, China Philharmonic (Pekin), Shanghai Symphony Orchestra, Denver Symphony Orchestra, New Zealand Symphony Orchestra, orkiestrę Teatro Colón (Buenos Aires), Royal Philharmonic Orchestra (na festiwalu Montreux), orkiestry w Liège, Brukseli, Trondheim, Zagrzebiu, Bilbao i Barcelonie. Jesienią 2012 roku 5 przewodniczył jury Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. W sierpniu 2013 wystąpił na słynnym festiwalu BBC Proms w Londynie z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej, a we wrześniu 2013 dyrygował orkiestrą Berliner Phliharmoniker i Chórem Filharmonii Narodowej w Berlinie.

Jego nagrania znajdują się na ponad 200 płytach, które otrzymały liczne nagrody (m.in. Grammy Award 2013 oraz sześć innych nominacji do tej nagrody, Diapason d’Or i Grand Prix du Disque de la Nouvelle Académie, Cannes Classical Award, Choc, ICMA, cztery polskie Fryderyki). Nagrania obejmują dzieła polskich kompozytorów takich jak: Paderewski, Wieniawski, Karłowicz, Szymanowski, Lutosławski, Penderecki, Kilar, jak również utwory światowej literatury – m.in. przyjęte z wielkim uznaniem krytyków interpretacje dzieł Mahlera i R. Straussa. W ostatnim czasie zarejestrował utwory Moniuszki, Góreckiego, Weinberga, Brahmsa i Dvořáka. Należy do nielicznego grona artystów na świecie, których płyty sprzedano w łącznym nakładzie niemal pięciu milionów egzemplarzy. Antoni Wit prowadzi także działalność pedagogiczną – jest profesorem dyrygentury Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, a jego studenci zdobywają najwyższe laury na polskich i międzynarodowych konkursach muzycznych.

Żywiołowe urodziny

Setna rocznica urodzin największego twórcy z Argentyny – Alberta Ginastery (1916-1983) – jest okazją do muzycznego świętowania w tonacji  południowoamerykańskiej i hiszpańskiej.

●     Koncert na harfę Ginastera skomponował w roku 1956 na zamówienie amerykańskiej harfistki Edny Phillips, ale prawykonania dokonał w roku 1965 Nicanor Zabaleta (1907-1993) – hiszpański harfista z Kraju Basków, znany ze wspaniałej techniki i zasłużony dla popularyzacji współczesnej muzyki harfowej. Źródłem inspiracji dla części pierwszej Koncertu (Allegro giusto) stał się argentyński taniec malambo. Część środkowa (Molto moderato) wnosi charakter nokturnowy, przywołujący muzykę nocy znaną z twórczości Béli Bartóka (dzięki np. użyciu czelesty). Długa kadencja solowa (Liberamente capriccioso) otwiera finał (Vivace), ponownie podszyty południowoamerykańskimi rytmami; kolorowa narracja dźwiękowa prowadzi do dramatycznej i dysonansowej kulminacji.  

●     Symfonia hiszpańska Édouarda Lalò (1823-1892), będąca w istocie symfonicznym pięcioczęściowym koncertem skrzypcowym, miała swoje prawykonanie w 1875 roku w Paryżu. Adresatem dedykacji został genialny skrzypek hiszpański Pablo Sarasate. Koloryt iberyjski ubrany został w „symfonii-koncercie” w solidną formę o proweniencji niemieckiej. W barwnej muzyce można usłyszeć i habanerę, i seguidillę, a także – obok hiszpańskiego – styl cygański.   

●     Pablo Sarasate (1844-1908) w swoim Caprice basque op. 24 wykorzystał  autentyczne melodie hiszpańskie. Utwór zadedykował kompozytorowi, pianiście i dyrygentowi Ottonowi Goldschmidtowi, uczniowi Felixa Mendelssohna. A wzorował się na tzw. „zortziko”, czyli rytmie addycyjnym, charakterystycznym dla kultury muzycznej Basków. Caprice basque ma postać porywającego wirtuozowskiego tańca w metrum 5/8.

●     Muzyka baletu "Trójgraniasty kapelusz" Manuela de Falli (1876-1946) zanurzona jest w folklorze Andaluzji, rodzimego świata kompozytora, zakorzenionym w cante hondo (śpiewie 'głębokim'). Kwintesencję andaluzyjskiego żywiołu przynosi finałowa Jota – ognisty taniec aragoński, wywiedziony z ludowego autentyku i twórczo przetworzony w kolorystycznej wyobraźni kompozytora.  

Małgorzata Janicka-Słysz